“Çocuklar ve Üretken Yapay Zeka” Raporu

Giriş

AB Parlamento’su geçtiğimiz gün çocukların yapay zeka kullanımına ilişkin “Çocuklar ve Üretken Yapay Zeka” raporu yayınladı. Rapor daha çok çocuk yaşta artan yapay zeka kullanımında etik değerlerin üzerinde durulmasına ilişin idi.

Çocuklar ve Üretken Yapay Zeka Rapor Başlıkları

• Çocukların Savunmasızlığı: Çocuklar, gelişmekte olan bilişsel yetenekleri nedeniyle deepfake gibi sentetik içeriklere karşı özellikle savunmasızdır ve kolayca manipüle edilebilirler. Bu durum, siber zorbalık ve çevrimiçi istismar gibi kötü niyetli kullanımlara yol açabilir.
• Eleştirel Düşünme ve Beceriler: Üretken AI’nın veri analizi ve otomasyon yetenekleri, öğrencilerin araştırma, yazma ve tartışma becerileri üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir, eleştirel düşünme ve problem çözme yeteneklerini azaltabilir. Ancak, AI’nın öğrenme araçlarına entegre edilmesi, bu becerileri güçlendirebilir.
• AI Okuryazarlığı ve Dijital Uçurum: AI okuryazarlığı, günlük yaşamda AI araçlarının etkili kullanımı için gerekli beceri ve bilgileri içerir. Bu okuryazarlığın entegre edilmesi, dijital uçurumu aşmak ve kapsayıcılığı teşvik etmek için önemlidir. AI okuryazarlığı genellikle ortaokul ve üniversitelerde uygulanırken, ilkokullarda daha az yaygındır.
• Dijital İstismar: AI araçları eğitilirken çocukların cinsel zorbalığı sorunlarına yeterince dikkat edilmezse sorunlar oluşabilir. Ayrıca, AI araçları genellikle en çok konuşulan dillerde eğitildiğinden, düşük kaynaklı dilleri konuşanlar için AI daha güvensiz hale gelebilir.
• AB’nin Eylemleri ve Düzenlemeleri: AB, çocukların çevrimiçi haklarını güvence altına almak için çeşitli düzenlemeler yapmaktadır. Dijital Hizmetler Yasası (DSA), platformların çocukların güvenliğini ve mahremiyetini korumasını gerektirirken, AB’nin Daha İyi İnternet çocuklar için (BIK+) stratejisi dijital okuryazarlığı artırmayı hedeflemektedir. Ayrıca, AB’nin AI Yasası, eğitim alanında AI sistemlerini yüksek riskli olarak sınıflandırarak çocukların haklarını korumayı amaçlamaktadır.
• Veri Koruması ve Gelecek Araştırmalar: Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR), çocukların kişisel veri işleme ile ilgili riskler konusunda korunması gerektiğini belirtmektedir. AI’nın yükselişiyle birlikte daha fazla veri okuryazarlığına ihtiyaç duyulmakta ve çocuklar tarafından üretilen jeneratif AI kullanımının gelecekteki etkilerini anlamak için ek araştırmalar yapılması gerekmektedir.

Sonuç

Yapay zekanın son dönemlerde oldukça artması, teknolojik olarak hayatımızı kolaylaştırsa da, Dünya’nın en değerli varlığı olarak yaratılmış insan için etkileri de son derece önemlidir. Zira hayatımız kolaylaşır iken bir yandan da insanın etik değerlerine etkisinin de son derece kontrollü ilerlemesi gerekmektedir. Bunun için de gerek Devlet’lerin, gerekse Hukuk ve Bilişim gibi oluşumların farkındalık çalışmaları önemlidir.

Hukuk ve Bilişim Dergisinin son sayısına buradan ulaşabilirsiniz.

Tüm Gündem Yazılarımızı bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Edux Academy’de ücretsiz sunulan  “Yapay Zeka Hukuku” eğitimine bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Yazar: Av. Ali ERŞİN (LL.M.)

Hukuk ve Bilişim Dergisi Genel Koor.

İletişim: 0541 316 96 21