ABD Stable Coinleri Düzenleyen Yeni Kripto Varlık Yasası: Genius Act

ABD’de geçtiğimiz günlerde kripto varlıklardan olan stable coinler hakkında “Genius Act” isimli regülasyon yayınlandı. Tüm Dünya’da etkisini gösterecek bu Kanun’un geniş açıklamasını aşağıda sizlere sunuyoruz:

1. Yasanın Amacı ve Kapsamı

Yasanın genel amacı finansal istikrarın korunması, güvenli ve şeffaf kullanımın sağlanması, düzenleyici ortam oluşturulmasıdır. Bu yasa piyasanın hızla büyümesi, uyumsuzluk riskleri, küresel rekabet ve finansal sistemin güçlendirilmesi için gereklidir. Yasanın kapsamı ABD’de faaliyet gösteren veya ABD vatandaşlarına hizmet eden stabil coin platformları ve merkezi veya dağıtık sistemler olarak söylenebilir.

2. Tanımlar ve Temel Kavramlar

Yasada yer alan temek tanım ve kavramlar şunlar olarak sıralanabilir:

Stablecoin: Fiat veya değerli varlıklara bağlı, değeri istikrarlı dijital para.
Payment Stablecoin: Özellikle ödemeleri hızlandırmak için tasarlanmış stabil coin.
Permitted Payment Stablecoin Issuer: Federal düzenleyici onaylı ve risk yönetimi prosedürlerini tamamlamış kurumlar.
Digital Asset: Elektronik ortamda saklanan ve transfer edilen değerli varlıklar.
Distributed Ledger: Güvenli, şeffaf ve değiştirilemez veri kaydı teknolojisi.
Foreign Payment Stablecoin Issuer: ABD dışında faaliyet gösteren stabil coin üreticileri.
Rezervler: Stabil coin’in değerini destekleyen, şeffaf ve düzenli raporlanan varlıklar.
Kullanıcı ve Müşteri: Stabil coin kullanan bireyler ve işletmeler.
Denetim ve Gözetim: Federal ve eyalet düzenleyicilerinin faaliyetlerin düzenli takip ve denetimi.
Rezervlerin Yeniden Teminatlandırılması: Rezervlerin başka finansal araçlara ipotek edilmesi veya teminat olarak gösterilmesi.

3. Yasaklar ve Kısıtlamalar

Yasa içerisinde genel yasaklar şunlardır:

Yasal düzenlemelere uygun lisans veya izin olmadan stabil coin ihraç veya satış yapılmamalıdır.
3 yıl boyunca yeni stabil coin satış ve teklifleri yasaktır (2028’e kadar).
Yabancı stabil coin yayıncılarının ABD’de faaliyet gösterebilmesi için izin ve düzenleyici onay şarttır.
Yabancı kurumlardan ABD’de doğrudan satış veya işlem yapmak belirli düzenlemelere tabidir.
Yasaklara uyulmaması durumunda yüksek para cezaları, lisans iptali ve hukuki yaptırımlar uygulanır.
İkinci el satışlar ve kurumlar arası doğrudan satışlar da izin ve denetime tabidir.
Yasal ihlal ve düzenleme ihlallerinde ağır cezalar ve yaptırımlar söz konusudur.

4. İzinli Stable Coin Yayıncılarının Kuralları

Bir yukarıda açıkladığımız lisanslı stable coin yayıncıları aşağıdaki kurallara uyarak arzlarını gerçekleştirebileceklerdir:

Her stabil coin, tam olarak tutar karşılığı rezervle desteklenmelidir.
Düzenli bağımsız denetimler ve aylık raporlar ile rezerv durumu açıklanmalıdır.
Yalnızca stabil coin değerini korumaya ve ödeme amaçlarına kullanılmalıdır.
Yeterli likidite ve sermaye sağlanmalı; düzenli gözden geçirmeler yapılmalıdır.
Rezerv ve sistemler yüksek güvenlik önlemleriyle korunmalıdır.
Ağ güvenliği, izleme ve operasyonel standartlar dikkate alınmalıdır.
Faaliyetler, uygun yasalara uygun olmalı; denetim ve raporlama düzenli yapılmalıdır.

5. Düzenleyicilerin Rolü ve Yetkileri

Stable Coin arz edenleri düzenlemeye yetkili kurumların rolleri şu şekilde olacaktır:

Gözetim ve Denetim: Sürekli faaliyet izleme ve denetleme.
Lisans ve izin verme: Yeni stabil coin yayıncılarına izin ve lisans sağlar.
Risk değerlendirmesi: Piyasa ve kurum bazında risk tespiti yapar.
Yasal işlem ve yaptırımlar: İhlallerde para cezaları, lisans iptali, hukuki işlemler uygulanabilir.
İşbirliği ve şeffaflık: Paydaşlar ile iletişim ve risk alanlarının şeffaflığı sağlanır.
İstişare ve gelişim: Gelişen teknolojilere ve piyasa koşullarına uyum için sürekli geri bildirim ve güncelleme.

6. Lisans ve Başvuru Süreci

Stable coin lisansı için başvuru süreci şu şekildedir:

Başvuru belgeleri: Finansal durum, operasyonel yapı, teknolojik altyapı ve yönetim detayları.
Değerlendirme: Finansal dayanıklılık, yönetim kalitesi ve teknolojik altyapı gözden geçirilir.
Karar: 120 gün içinde lisans veya ret kararı verilir.
Süreç ve sınırlar: Lisans genellikle 3-5 yıl süreyle verilir, yenileme mümkün.
Gizlilik ve güvenlik: Veriler gizli tutulur, başvuru sırasında güvenlik esas alınır.
Denetim ve uyum: Sürekli iç ve dış denetimler takip edilir.

7. Yürürlük ve Uygulama

Resmi Gazete’de yayımlanma günü veya belirli tarihte başlar.

Belirli süreler içinde ilgili kurullar hazırlık yapar.

Yasal yürürlüğe girdikten sonra kısa zaman içinde denetimler başlar, uzman istihdamı ve eğitim programları düzenlenir, sürekli piyasa ve teknoloji gelişimine uyum sağlanır ve global standartlara uyum ve işbirliği sağlanır.

8. Yasalara Aykırı Faaliyetlerin Sonuçları

Yasaya aykırı olarak stable coin arz edilmesi durumunda para cezaları, lisans iptali ve diğer hukuki yaptırımlar uygulanır ve yaptırım sonrası da düzenleyici kurum tarafından denetlenir.

9. Düzenlemelerin Gözden Geçirilmesi ve Güncellenmesi

Yıllık veya periyodik gözden geçirme ve güncelleme.
Düzenli raporlar ve gelişmelerin takibi.
Gelişen teknoloji ve piyasa koşullarına uyum.
Hızlı güncelleme ve adaptasyon imkanları.

10. İstisnalar ve Esneklikler

Olağanüstü durumlarda (doğal afet, güvenlik tehditleri), geçi veya erteleme.
Belli büyüklükte veya başlangıç aşamasındaki kurumlara kolaylıklar.
Pilot projeler ve yeni teknolojilerin test edilmesine izin.
Sınır ve süreler belirlenerek esneklik sağlanır.

Sonuç

Gerçek para gibi kullanılabilen stable coin’lerin özellikle ABD merkezli USDT’nin tüm dünyada da kullanıldığı varsayılır ise, ABD’de stable coinler için bir düzenleme yapılması gerektiği açıktı. Kripto varlıkların merkeziyeti kaldırarak yeni para düzenini getireceği öngörülerinin aksine artık Dünya’da devletler buna izin vermeyerek daha kontrollü şekilde ilerlemelerini sağlamaktadır.

Av. Ali ERŞİN’in “Kripto Para Transferlerine Yeni Kurallar” isimli yazısını bağlantıdan okuyabilirsiniz.

Av. Ali ERŞİN’in Hukuk ve Bilişim Dergisi 1. Sayı’sındaki “Elektronik Para Sistemlerinde Güvenlik Riskleri ve Yönetimi” isimli yazısına bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Yazar: Av. Ali ERŞİN / Hukuk ve Bilişim Dergisi Genel Koor. / Edux Academy Gen. Koor.

Mail: av.ersinali@gmail.com

Tel: 0541 316 96 21