MASAK Şüpheli İşlem Bildirim Rehberi Çıktı

1. Amaç ve Kapsam

MASAK, yeni Şüpheli İşlem Bildirimi’ni güncelledi. Artık yeni çok zorunluluklar getirildi. Rehber’in amacı ve kapsamı şu şekildedir:

Amaç: Sermaye Piyasası Aracı Kurumları’nı, şüpheli işlem bildirimlerini nasıl iletmeleri gerektiği konusunda yönlendirmek.
Kapsam: Şüpheli işlemlerin MASAK.Online üzerinden elektronik olarak nasıl bildirileceğini ve formların hangi biçimde doldurulacağını kapsar.
Yürürlük: 12.09.2025 tarihi sonrası bildirimler, bu rehberde belirtilen kurallara uygun şekilde yapılır.

Şüpheli işlem olarak değerlendirilen işlemler, yasa dışı kaynak ya da yasa dışı amaçlarla kullanılabileceğine dair şüphe doğurduğunda MASAK’a iletilir.
Bildirimler elektronik olarak MASAK.Online üzerinden yapılır; elektronik imza kullanımı özellikle vurgulanır.
Erteleme talebi olan bildirimler için özel hükümler geçerlidir.

Elektronik Gönderim: Bildirimler MASAK.Online üzerinde oluşturulur ve iletilir; yükümlü olan kurumlar bu platforma kaydolup bildirimleri buradan gönderir.
Erteleme Talepli Bildirimler: Belirli sinyaller görünürse erteleme talebiyle bildirim gönderilebilir; erteleme süresi en fazla yedi günle sınırlıdır.
Kâğıt Bildirim: Elektronik mümkün olmadığı durumlarda kağıt bildirim Başkanlığa ulaştırılabilir; fakat çoğu durumda elektronik yol tercih edilir.

Formdaki her alan, 5549 sayılı Kanun ve Tedbirler Yönetmeliği’ne uygun olarak gerekli bilgilerle doldurulur.
Tek bir ŞİB Formu ile birden çok kişi/kuruluşa ilişkin bilgiler verilebilir; ancak aynı konu için çok sayıda ek bildirim gerekiyorsa, her bildirim bağımsız olarak takip edilmelidir.
Formun A–G bölümleri için açıklayıcı bilgiler sağlanır.

Yükümlüler, şüpheli işlem ve ilgili kişi/kurumlar hakkında tam ve doğru bilgiler sunar.
Gerçek kişiler ile tüzel kişiler için ayrı bölümler doldurulur (ör. Bölüm C ve Bölüm D).

4.2.1 (A) Bildirimi Hazırlayan Yükümlü Bilgileri: Unvan, MASAK’a verilen kod, vb.
4.2.2 (B) Bildirime İlişkin Bilgiler: Yerel referanslar, önceki bildirim referansları, bildirim türü (suç gelirlerinin aklanması, terörizmin finansmanı vb.), aciliyet durumu (ivedi/çok ivedi/ertelenmesi talebi).
4.2.3 (C) Gerçek Kişi Bilgileri: Ad/soyad, kimlik belgeleri (TC kimlik no, pasaport vb.), adres, iletişim, meslek.
4.2.4 (D) Tüzel/Diğer Kişiler: Kuruluş türü, unvanı, adres, vergi kimlik no., faaliyet alanı, iletişim bilgileri.
4.2.5 (E) Şüpheli İşlem Bilgileri: Para aklama veya terörizmin finansmanı içeren işlemler için temel veriler; çoklu işlem seçeneği, işlem tarihi, para birimi, tutar, konum ve açıklama.
4.2.6 (F) Şüphe Kategorisi: Şüpheden doğan yasa dışı unsurlar için uygun kategoriler belirlenir; en az bir, en fazla üç kategori seçilebilir (ör. terörizmin finansmanı, suç gelirlerinin aklanması).
4.2.7 (G) Açıklama: Şüpheyi ayrıntılı ve özgün biçimde ifade eden bölüm. En az 300 karakter, en çok 50.000 karakter olabilir; olayla ilgili tüm bulgular bu alanda netleşir.

Yönetmelikçe tanımlanan tipler (T-020 serisi kodlar) kullanılır.
Yükümlüler, rehberde listelenenlerden birine uymasa bile bildirim yapabilirler.
Örnek kriterler: müşteri profiliyle ilişkili davranışlar, uluslararası transferler, vergi cennetleri, ani yüksek işlem hacmi, hesap açılışında tutarsızlıklar.

Yüksek riskli durumlar önceliklendirilir; aciliyet kodları buna göre belirlenir.
Açıklama alanı analiz süreçlerinde kilit rol oynar; her bildirim için özgün ve kapsayıcı bir metin gerekir.
Kayıtlar için referans numaraları önemlidir; ek bildirimler için önceki bildirimlere ait referanslar eklenir.
Kimlik tespiti ve KYC süreçleri kanunlar çerçevesinde sıkı uygulanır; müşterinin ve yararlanıcıların kimlikleri belgelendirilir.
Yükümlüler, sadece parasal işlemleri raporlamakla kalmaz; işlemin tüm taraflarının birbirleriyle olan bağlantılarını da açıklamaya çalışır.

Bir önceki yazımız “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcı Kuruluş ve Faaliyet Şartları”na bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Av. Ali ERŞİN’in Edux Academy’deki “Kripto Varlık Hukuku” eğitimine bağlantıdan kaydolabilirsiniz.

Yazarın tüm Blog yazılarına bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Tel: 0541 316 96 21